Προσεχώς, «νέα μέτρα για τα φάρμακα»
Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Κόσμος του Επενδυτή» (10/7/2010):
«Σειρά νέων, πιο σκληρών μέτρων μελετά η κυβέρνηση στον τομέα του φαρμάκου. Στόχος είναι να περικοπεί η δαπάνη των ασφαλιστικών Ταμείων για φάρμακα για το 2010 κατά 1,1 δισ. ευρώ έναντι του 2009 και στη συνέχεια να μείνει σταθερή για την τριετία 2011-2013.
Να θυμίσουμε ότι η δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων για φάρμακα έφτασε τα 5,09 δισ. ευρώ το 2009 έναντι 980 εκατ. ευρώ το 2000. Αμέσως μόλις ανέλαβε η κυβέρνηση Παπανδρέου, το Νοέμβριο, εξήγγειλε μέτρα για να περιορίσει τις δαπάνες, όπως ανατιμολόγηση όλων των φαρμάκων, εφαρμογή λίστας φαρμάκων, ηλεκτρονικός έλεγχος συνταγών.
Ωστόσο στην πράξη διαπιστώθηκε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο τα μέτρα αυτά να εφαρμοστούν και να αποδώσουν άμεσα. Π.χ., η λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ένας κατάλογος που θα περιλαμβάνει τα φάρμακα που θα αποζημιώνουν τα Ταμεία) εκτιμάται ότι είναι δυνατόν να συνταχθεί περί τα τέλη του έτους! Είναι αξιοσημείωτο ότι η αρμόδια επιτροπή επιστημόνων έχει συνεδριάσει εθιμοτυπικά μόλις μία φορά.
Έτσι, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Κόσμου του Επενδυτή», η κυβέρνηση σχεδιάζει νέα μέτρα, ώστε να ελέγξει τις δαπάνες των Ταμείων, που αποτελεί συμβατική μας υποχρέωση από το μνημόνιο με την τρόικα. Προς την κατεύθυνση αυτή, γίνονται αλλεπάλληλες συσκέψεις του νέου προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) κ. Γ. Τούντα με τους γ.γ. των συναρμόδιων υπουργείων Υγείας, Απασχόλησης και Ανάπτυξης, κ. Δημόπουλο, Δρέττα και Κομνηνό, προκειμένου να συνταχθεί συγκεκριμένο σχέδιο δράσεων και να γίνει αξιολόγηση στην υλοποίησή τους.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, επί τάπητος έχουν τεθεί τα ακόλουθα μέτρα:
* Αρνητική λίστα φαρμάκων: Πρόκειται για έναν κατάλογο με φάρμακα τα οποία δεν θα αποζημιώνει η κοινωνική ασφάλιση. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα περιλαμβάνει περίπου 300 φάρμακα. Ουσιαστικά, αποτελεί προέκταση του καταλόγου Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.), ο οποίος εκδόθηκε στις 28-5-2010 και περιλαμβάνει περίπου 200 φάρμακα. Ο κατάλογος αυτός επικαιροποιείται (βασίστηκε σε στοιχεία του 2006 και φέρει κενά και λάθη) και θα συμπεριλάβει τα λεγόμενα φάρμακα lifestyle (παχυσαρκία, κάπνισμα, στυτική δυσλειτουργία κλπ), καθώς και φάρμακα με μη αποδεδειγμένη θεραπευτική αξία. Έχει ήδη υπολογιστεί ότι η μετατροπή του 5% των συνταγογραφούμενων φαρμάκων σε ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. θα συμβάλλει σε εξοικονόμηση 120 εκατ. ευρώ ετησίως στα Ταμεία!
* Θεραπευτικά πρωτόκολλα: Πρόκειται για οδηγίες συνταγογράφησης ανά θεραπευτική κατηγορία, που εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία στο εξωτερικό. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Ε.Ο.Φ. συλλέγουν στοιχεία από τα διεθνή πρωτόκολλα και έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τις επιστημονικές εταιρείες ώστε να εκδοθούν τα πρώτα πρωτόκολλα μέχρι τον Σεπτέμβριο, που θα αφορούν τη διαχείριση χρόνιων νόσων, όπως διαβήτης, υπέρταση, χοληστερίνη, οι οποίες αντλούν εκατοντάδες εκατ. ευρώ σε φάρμακα κάθε χρόνο. Στόχος είναι επίσης να δοθούν κίνητρα σε γιατρούς και φαρμακοποιούς (
να χορηγούν φθηνότερα φάρμακα στους ασθενείς.
* Εκπτώσεις: Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα εισπράξει το λεγόμενο Rebate των ετών 2006, 2007 και 2008 από τις φαρμακοβιομηχανίες, το οποίο υπολογίζεται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το θέμα εκκρεμεί στο ΣτΕ και είναι πολύ πιθανό η απόφαση να είναι αρνητική για την κυβέρνηση. Στην περίπτωση αυτή, δεν αποκλείεται να έχουμε την επιβολή έκτακτου Rebate για το 2010. Επίσης, έχει αποφασιστεί να θεσπιστεί Rebate και στα φαρμακεία με υψηλό τζίρο (πιθανόν 1% επί των συνταγών προς τα Ταμεία).
* Φάρμακα υψηλού κόστους: Τα φάρμακα αυτά αφορούν ασθενείς που συνήθως ξεκινούν τη θεραπεία τους στο νοσοκομείο, αλλά στη συνέχεια δεν υπάρχει λόγος να λαμβάνουν τη θεραπεία στα νοσοκομεία. Όμως, η κυβέρνηση για να διατηρήσει τη δαπάνη των Ταμείων χαμηλά επέβαλε τα φάρμακα αυτά να χορηγούνται μόνο από τα νοσοκομεία, ταλαιπωρώντας περίπου 300.000 ασθενείς. Ο σχετικός κατάλογος μέχρι πρότινος περιελάμβανε 89 σκευάσματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κατάλογος έχει επικαιροποιηθεί και εφεξής θα έχει 91 σκευάσματα, τα οποία θα χορηγούνται μόνο από τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα οποία θα εισπράττουν χονδρική τιμή συν 5%. Οι φαρμακαποθήκες θα εισπράττουν 2,5%.
* Ιατρικά συνέδρια: Όπως είχαμε αποκαλύψει πρόσφατα, από τις αρχές της χρονιάς οι υπηρεσίες του Ε.Ο.Φ. είχαν δεχθεί σοβαρές καταγγελίες για συνέδρια και επιστημονικές εκδηλώσεις. Εντός των επόμενων ημερών, θα εκδοθεί νέα εγκύκλιος του Ε.Ο.Φ. με πιο αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις για τη διοργάνωση συνεδρίων, ώστε να μπει φραγμός στην ανεξέλεγκτη προώθηση φαρμάκων. Ειδική μέριμνα έχει δοθεί για τον περιορισμό των εκδηλώσεων στο εξωτερικό. Από την άλλη, στόχος είναι να περιοριστεί και η περιττή γραφειοκρατία, ώστε να μην μπαίνουν περιττά εμπόδια στον συνεδριακό τουρισμό, που αποτελεί πολύτιμη πηγή εσόδων για την Ελλάδα, ειδικά στη δύσκολη περίοδο που διανύει ο τουριστικός κλάδος.
* Παρατηρητήριο φαρμάκων: Φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην κυβέρνηση να δημιουργεί παρατηρητήρια για διάφορα θέματα. Έτσι, έπειτα από αυτό των τιμών φαρμάκων, που έχει δημιουργήσει η Λ. Κατσέλη και εκείνο των τιμών για τις προμήθειες των νοσοκομείων, που πρόσφατα οργάνωσε η Μ. Ξενογιαννακοπούλου, σύντομα θα έχουμε το λεγόμενο Παρατηρητήριο Κατανάλωσης Φαρμάκων με έδρα στον Ε.Ο.Φ. Αξίζει να αναφέρουμε στο σημείο αυτό ότι τα στοιχεία που παρέχει η Ελλάδα στον ΟΟΣΑ για τις δαπάνες φαρμάκων περιέχουν πολλά αναξιόπιστα δεδομένα, γεγονός που -έκτος των άλλων- εκθέτει τη χώρα.
* Εκστρατεία ενημέρωσης: Διάφορες έρευνες έχουν καταδείξει ότι πολλά φάρμακα πετιούνται στα σκουπίδια ή ότι πολλοί ηλικιωμένοι έχουν όλα τα ντουλάπια γεμάτα με χάπια. Έτσι σχεδιάζεται εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, αλλά και των γιατρών, για την ορθολογική χρήση των φαρμάκων.
Υπάρχουν ακόμη δύο σημαντικά ζητήματα στα οποία παρατηρείται κυβερνητική δυστοκία. Το μνημόνιο που υπογράψαμε με την τρόικα αναφέρει ότι θα πρέπει να μεταφερθούν στο υπουργείο Υγείας όλες οι αρμοδιότητες που αφορούν στην Υγεία. Στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο έγινε το πρώτο βήμα, καθώς προβλέπει ότι οι υπηρεσίες υγείας των Ταμείων θα μεταφερθούν εκεί. Το ερώτημα όμως είναι: Οι αρμοδιότητες για το φάρμακο, όπως π.χ. για την τιμολόγηση, θα μεταφερθούν;
Εξίσου σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση δείχνει αναποφασιστικότητα στην υλοποίηση του πιο σημαντικού μέτρου για τον έλεγχο των δαπανών: την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Η πρόσκληση ενδιαφέροντος από τη Γραμματεία Εμπορίου φαίνεται ότι “μαράθηκε”, ενώ ίδια δείχνει να είναι η τύχη και της αντίστοιχης πρωτοβουλίας στη Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης.
Στο παρασκήνιο λέγεται ότι υπάρχουν δύο-τρία κέντρα εξουσίας στο κυβερνητικό στρατόπεδο, που μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να συντονιστούν. Στο μεταξύ όμως, οι δαπάνες των Ταμείων δεν περιμένουν και σε λίγο στην κυβέρνηση θα τρέχουν και δεν θα φτάνουν. Πηγές της αγοράς, εκτιμούν ότι αν δεν αλλάξει κάτι, οι δαπάνες θα μειωθούν κατά περίπου 10-12%, ήτοι έως περίπου 550 εκατ. ευρώ το χρόνο! Δηλαδή, τα μισά από τον στόχο. Εντέλει φαίνεται ότι απαιτείται παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού…».